نویسنده: سارا متقی و ستایش تحسینی  پنج شنبه 88/7/16  ساعت 4:48 عصر

تعیین قاعده ی بخشپذیری بر اعدادی که یکان آنها?،?،? باشد :

اگر یکان عددی ?ویا ? ویا ? باشد باید کاری کنیم که آن عدد به مضربی از خود عدد که یکان آن یک باشد تبدیل شود.

مثلاً اگریکان ? بود باید عدد را در ? و اگر یکان ? بود عدد را در ? و اگر عدد یکانش ? بود باید در ? ضرب شود. سپس حاصلضرب بدست آمده را به غیر از یکان آن از عدد کم می کنیم .عددی را که در این عملیات بدست می آید به این صورت در قاعده به کار می بریم.

مانند مثال: می خواهیم قاعده بخش پذیری بر ?? را پیدا کنیم. ابتدا آنرا در ? ضرب می کنیم تا یکان آن برابر با یک شود . حاصل بدست آمده را که ?? است به غیر از یکان یعنی عدد ? را از ?? کم می کنیم حاصل برابر با ? می شود . در اینجا قاعده بخش پذیری بر ?? بدست می آید : ( ?برابر یکان + بقیه ارقام ) ؛ که باید بر ?? بخشپذیر باشد.

( ?= ?-?? ??= ? ×?? )

امتحان این قاعده :

??= ?+ ? ?= ?× ? ?? = ?? + ?? ?? = ?× ? ???

در این روش باید به جز یکان بقیه ارقام را در نظر بگیریم و قاعده را بدست آوریم مانند مثال زیر :

می خواهیم قاعده بخشپذیری بر عدد ?? را پیدا کنیم. ابتدا باید به جز یکان بقیه ارقام را در نظر بگیریم و قاعده ای به این صورت بدست آوریم:

? برابر یکان را از بقیه ارقام کم کرده عدد حاصل باید صفر باشد تا بر ?? بخشپذیر باشد.

برای قاعده دوم می توان گفت با تقسیم بقیه ارقام بر یکان ، عددی را که یکان باید در آن ضرب شود بدست می آوریم.

نکته : بدست آوردن قاعده بخشپذیری بر اعدادی با یکان (?) از روش بالا که برای ?و ?و ? به کار می رفت میسر است ولی طولانی می شود.